خبرگزاری مهر، گروه استانها- مونا محمدقاسمی: سواله ای جوار تالارفخرالدین را میتوان یکی از مظلوم ترین مکان های فرهنگی گرگان و شاید استان دانست. فضایی پر از ایرادات فنی که هنگام بارندگی بیشتر از محتوای سوله، ایرادات خود نمایی میکند. سولهای که از نمایشگاه کتاب و مطبوعات، تا سوغات و صنایع دستی و حتی غذا و آشپزی را میزبانی کرده، قرار بود روزی یک نگارخانه برای نمایش آثار هنرمندان باشد. البته بعضی ها هم نمایشگاه خود را در سالن ورودی تالارفخرالدین اسعد نمایشگاه برپا می کنند که اگر خوش شانس باشند و برنامهای در تالار اجرا شود شاید کمی از آثار آنان دیده شود.
شهر گرگان و یا به شکل کلیتر بگوییم استان گلستان فاقد مکانی است که اختصاصاً به آن نگارخانه گفته شود، آنچه امروز بهعنوان نگارخانه در شهر گرگان وجود دارد آموزشگاههای هنری یا کافههایی هستند که مجوز نگارخانه دریافت کردهاند و از فضایی که در اختیاردارند بهعنوان محلی برای نمایش آثار هنرمندان استفاده میکنند.
البته مجتمع فرهنگی تجاری کاپری هم نگارخانهای تأسیس کرده است که جنب راهروی منتهی به سینماست که آنهم باوجود شیک بودن ازنظر هنرمندان جایگاه مناسبی ندارد، چراکه افرادی که از سینما خارج میشوند با ذهنیتی از فیلم از سالن خارج میشوند و اکثراً توجهی به نمایشگاه ندارند.
چندی پیش هنرمندی گرگانی از کشور سوئد به گرگان آمد تا ۷۰ تابلوی آبرنگ خود را به نمایش بگذارد و ما در گفتگویی با عنوان «شکار زیبایی در قالب هنر/روایت هنرمندی که دلش همراه تابلوهایش شکست» به بیان مشکلات او پرداخته پرداختیم. او برای این نمایشگاه تالار فخرالدین اسد گرگانی را انتخاب کرد، فضایی که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در اختیار هنرمندان برای برگزاری نمایشگاه قرار میدهد لابی تالار فخرالدین است، مکانی که محل رفتوآمد اقشار مختلف مردم نه صرفاً جامعه هنری است.
این هنرمند گرگانی در گفتگو با خبرنگار مهر به گلایه از مکانی که در اختیارش قرارگرفته بود، پرداخت و اظهار کرد: این مکان برای برگزاری نمایشگاه مناسب نیست چراکه هنرمند نمیداند افرادی که وارد این لابی میشوند به چه قصد و نیتی آمدهاند، برخی از آنها به تابلوهایی که با زحمتکشیده شدهاند اصلاً نگاهی نمیاندازند و این برای هنرمند آزاردهنده است.
در ادامه گزارش به سراغ افرادی رفتیم که بهنوعی با فضای نگارخانه و گالری در استان درگیر بوده و نظرات آنها را در رابطه با فقر نگارخانه در استان جویا شدیم.
لابی یا نگارخانه
ناصر اسماعیلی، استاد نقاشی و طراحی در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: فضایی که به هنرمندان برای برگزاری نگارخانه داده میشود فضای استاندارد نگارخانه نیست بلکه لابی تالار هست و افرادی که از در آن وارد میشوند اکثرشان برای دیدن تابلوها نیامدهاند بلکه برای انجام کار دیگری آمدهاند.
اسماعیلی افزود: نگارخانههای خصوصی هم بیشتر در مکانهای پرت شهر قرارگرفتهاند و دسترسی مردم به آنها راحت نیست، از طرفی برخی از آنها هم هزینههایی دریافت میکنند که برای فضایی که در اختیار میگذراند زیاد است.
این استاد نقاشی ادامه داد: اگر قرار باشد نمایشگاهی برگزار کنم ترجیح میدهم مغازهای را برای یک مدت باقیمتی مشخص در مکانی که پاخور خوبی داشته باشد اجاره کنم که تمام برنامهریزیهایش با خودم باشد.
شهر گرگان ۱۱ گالری و نگارخانه فعال و نیمه فعال دارد و این درحالی است که دیگر شهرهای گلستان به ندرت یک کافه نگارخانه یا چیزی شبیه به آن را داشته باشند.
تفاوت گالری و نگارخانه
مازیار عرب عامری، کارشناس هنرهای تجسمی و مسئول آموزشگاههای آزاد هنری اداره ارشاد گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر به بیان تفاوت گالری و نگارخانه پرداخت و اظهار کرد: گالری فضایی است که آثار هنری در آن چیده شده است و ممکن است دارای نظم خاصی باشد یا نباشد اما نگارخانه فضایی است که حتماً باید در نمایش آثار از نورپردازی استفاده شود و سبک خاص خودش را دارد.
عرب عامری افزود: افرادی که برای مدیریت نگارخانهها انتخاب میشوند حتماً باید در سابقه خود مدارک هنری داشته باشند تا بتوانند آنگونه که شایسته است فضای هنری نگارخانه را رهبری کنند.
ایران، نخستین نگارخانه گلستان
وی افزود: درگذشته در شهر گرگان نگارخانهای نبود اما فضاهایی تحت عنوان کلونی بود که از آنها به نام گالری نامبرده میشد که ثبتشده نبود، در استان گلستان و شهر گرگان نگارخانه ایران نخستین نگارخانهای بود که مجوز گرفت و کار خود را بانام نگارخانه آغاز کرد.
به سراغ شهره شهرازی مدیر نخستین نگارخانه استان گلستان رفتیم تا از دید او وضعیت نگارخانههای استان را جویا شویم.
شهره شهرازی مدیر نگارخانه ایران با ۲۵ سال فعالیت فرهنگی است. او به خبرنگار مهر گفت: من در آموزشگاه خودم همیشه فعالیت نمایشگاهی انجام میدادم اما همیشه ناراحت بودم افرادی که در آموزشگاه من نمایشگاه باز میکنند نمیتوانم به آنها گواهی برای رزومه دهم. تصمیم گرفتم برای ارتقای هنر این شهر نگارخانه را تأسیس کنم چراکه اگر به شهرهای نزدیک گرگان مانند آمل یا بابل برویم نگارخانههای آنها با تهران برابری میکند ولی در شهر گرگان اینگونه نیست.
نگارخانهای رایگان برای هنرمندان
وی افزود: من نخستین نگارخانه استان و شهر گرگان را در سال ۸۶ تأسیس کردم و این نگارخانه را بهرایگان در اختیار هنرمندان قرار میدهم و در قبالش یکی از آثار آن هنرمند را دریافت میکنم تا یک آرشیوی از آثار هنری هنرمندان استان داشته باشم.
شهرازی گفت: ما در استان نگارخانه استاندارد نداریم برخی از این نگارخانهها یا سقف کوتاه دارند، یا نورپردازی مناسب ندارند و یا به سمت کافه گالری رفتهاند؛ نورپردازی بخش مهم نگارخانه است که باید توسط مدیر هنری نگارخانه انجام شود چراکه هر تابلویی و هر سبکی نیازمند نوع خاصی از نورپردازی است.
این هنرمند باسابقه در رابطه با یک نگارخانه استاندارد گفت: یک نگارخانه استاندارد میتواند دستکم یک بنای ۷۰ مترمربعی و یا بیشتر باشد، در مکانی دنجی واقع شود که در دسترس همگان باشد، از نورپردازی خوبی برخوردار باشد و حتماً تک کاربره باشد.
کافههای با طعم نگارخانه
این روزها تعداد کافههایی که دو کاربره میشوند و فعالیتهای نگارخانهای هم انجام میدهند روبه افزایش است، به سراغ یکی از این کافهها رفتیم تا علت گرایش آنها به سمت نگارخانه را جویا شویم.
رضاشاه حسینی، مدیر کافه سفید به خبرنگار مهر گفت: حدود ۶ سال گذشته مقالهای درزمینهٔ کمبود فضایی بهعنوان نگارخانه در شهر گرگان نوشتم چراکه تالار فخرالدین به دلیل تداخل برنامهها فضای مناسبی برای برگزاری نمایشگاه نیست.
یک نگارخانه استاندارد میتواند یک بنای ۷۰ مترمربعی باشد، در مکانی دنجی واقع شود که در دسترس همگان باشد، از نورپردازی خوبی برخوردار باشد
وی افزود: زمانی که بحث تبدیل یک کافه به کافه گالری میشود که پای مبحث اقتصاد هنری به میان میآید، برای اینکه یک فضای فرهنگی پاخور داشته باشد نیاز است مکانی بهعنوان پاتوق فرهنگی تشکیل شود که جمعهای هنری در آنجا جلسات خود را برگزار کنند.
شاهحسینی بابیان اینکه تعدادی از سبکهای هنری در دنیا از کافهها شکلگرفته است، گفت: در ایران معروفترین کافهای که اکثراً در خاطرهشان است کافه نادری است که هنرمندان بسیاری در آن رفتوآمد داشتند و برای خود یک برند بود.
وی افزود: متأسفانه در شهر ما فضای فرهنگی محدود است و اگر بتوان از فضای کافه گالری خوب استفاده کرد موجب سود دو طرف میشود و به اقتصاد هنر کمک میشود.
شاهحسینی گفت: اگر ما به سمت خصوصیسازی برویم و از مکانی که داریم فقط برای گالری استفاده کنیم بهصرفه نیست و سودی ندارد.
مشکلات هنرمندان درزمینهٔ نگارخانه را برای مدیرکل فرهنگ و ارشاد گلستان بازگو کردیم و پاسخ مشکلات هنرمندان را دریافت کردیم.
خود هنرمندان لابی تالار را ترجیح میدهند
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در رابطه بااینکه فضای لابی تالار برای برگزاری نمایشگاه مناسب نیست، گفت: این خود هنرمندان هستند که فضای لابی را برای برگزاری نمایشگاه انتخاب میکنند چراکه ما پیشنهاد طبقه دوم تالار را هم به هنرمندان میدهیم اما هنرمندان برای اینکه طبقه پایین پاخور مناسب دارد این قسمت را انتخاب میکنند.
حجتالاسلام علیاصغر فضیلت افزود: اینکه کنسرتی در تالار برگزار شود و مردمی که برای شرکت در کنسرت آمدهاند از تابلوها هم دیدن کنند موجب ایجاد یک همافزایی میشود و تعداد افراد بازدیدکننده از نمایشگاه هم بیشتر میشود که این باید موجب رضایت هنرمندان باشد.
نخستین نگارخانه استاندارد گلستان
وی از ساخت نخستین نگارخانه استان گلستان خبر داد و گفت: در ضلع شمال غربی تالار فخرالدین اسد گرگانی سازهای ایجادشده به متراژ یک هزار و ۱۸۰ مترمربع در سهطبقه به همراه زیرزمین که باهدف ایجاد شرایط مناسب و استاندارد بهمنظور برگزاری نمایشگاههای فرهنگی و هنری مانند عکس، خوشنویسی، نقاشی ساخته میشود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان بابیان اینکه تا زمانی که کار ساخت این نگارخانه به اتمام نرسد نمیتوان آن را در اختیار هنرمندان گذاشت تا از فضای آن استفاده کنند، گفت: بر اساس اعتباراتی که در اختیار دستگاه قرار دادهشده ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی حاصلشده است.
حجتالاسلام فضیلت افزود: در سال ۸۸ پیمانکار این پروژه را آغاز کرده است که به دلیل نبود اعتبارات در سال ۹۲ ساخت این پروژه متوقف میشود و سال ۹۳ قراردادی با پیمانکار جدید به مبلغ دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بسته میشود.
وی تصریح کرد: تاکنون یک میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان از این مبلغ پرداختشده و یک میلیارد و ۱۷۰ میلیون تومان آن باقیمانده است که اگر اعتبارات موردنیاز تحقق پیدا کند در اولین فرصت تمام میشود.
به نظر می رسد، هنرمندان گلستانی فعلا باید منتظر اتمام ساخت تنها نگارخانه استاندارد گلستان باشند تا با تأمین اعتبار به آرزوی خود که داشتن فضایی استاندارد برای ارائه آثارشان است برسند. کمبود مکان فرهنگی برای شهری و استانی که مردمانش تشنه هنر هستند معضلی بزرگ بهحساب میآید.
نظر شما